Đối với trường hợp viêm vú lâm sàng với các trịêu chứng như mô tả trên chúng ta rất dễ phát hiện bệnh mà không sợ nhầm lẫn. Việc chẩn đoán có khó khăn hơn khi bò bị viêm vú phi lâm sàng và mãn tính. Trong trường hợp này ta có thể sử dụng các phương pháp sau đây:
* Dùng một tách đáy đen (hoặc tốt nhất là một khay có bốn lỗ đáy đen) và vắt sữa của từng khoang vú vào đó rồi quan sát mầu sắc và độ đồng đều của sữa trên nền đen. Nếu thấy sữa không đồng nhất, lợn cợn, kết tủa dạng sợi... thì có thể nghi ngờ là khoang vú đó bị viêm.
* Đếm trực tiếp số lượng tế bào trong sữa dưới kính hiển vi. Nếu thấy trong mỗi ml sữa có chứa trên 500.000 tế bào thì chứng tỏ khoang vú bị viêm (vì sữa bình thường chứa khoảng từ 100.000 đến 400.000 tế bào trong 1ml) Phương pháp này chính xác nhưng phức tạp, khó áp dụng trong sản xuất.
* Sử dụng phương pháp định tính California Mastitis Test (CMT). Đây là phương pháp khá đơn giản, dễ áp dụng trong điều kiện sản xuất, bảo đảm độ chính xác cao.
- Nguyên lý: dựa vào tác động phá hủy màng tế bào của các loại thuốc thử, làm trạng thái, mầu sắc ban đầu của sữa bị thay đổi. Tùy theo số lượng tế bào có trong sữa mà sự thay đổi này có các cấp độ khác nhau như ở bảng dưới đây:
| Trạng thái và mầu sắc của hỗn hợp sữa - thuốc thử |
Kết luận mức độ
phản ứng |
Số lượng tế bào
trong 1ml |
| Trạng thái của sữa không đổi, giữ nguyên màu thuốc thử |
-(Âm tính) |
< 300.000 |
| Có vết nhớt khi nghiêng đĩa, mầu hỗn hợp không đổi |
1+ (Nghi ngờ) |
300.000 - 500.000 |
| Sữa hơi dính nhớt, thuốc thử hơi chuyển mầu |
2+ (Dương tính) |
500.000 - 1.000.000 |
| Sữa quánh lại nhưng khi nghiêng đĩa vẫn trôi, thuốc có mầu đậm hơn |
3+ (Dương tính) |
1.000.000 - 5.000.000 |
| Sữa đông quánh lại, khi nghiêng đĩa không bị trôi |
4+ (Dương tính) |
> 5.000.000 |
- Dụng cụ và hóa chất cần thiết: để tiến hành xét nghiệm CMT cần có dụng cụ thử (tách đáy đen, khay bốn ô...) và một trong các loại thuốc thử sau: Lauryl Sulfate Sodium, Deterol hoặc Teepol. Các dung dịch này dễ pha chế và rẻ tiền.
- Cách tiến hành: vắt một vài giọt sữa và khay hoặc tách đáy đen, sau đó cho thêm lượng tương tự một lọai thuốc thử nêu trên, lắc nhẹ và quan sát sự biến đổi mầu sắc, trạng thái của hỗn hợp. Dựa vào bảng trình bày ở trên để đánh giá kết quả của xét nghiệm.
|
