Thai nhi trong tử cung có dấu hiệu thiếu ôxy, nguy hiểm đến sức khỏe và an toàn tính mạng của thai nhi, gọi là trụy thai. Trụy thai là một hội chứng, và là một trong những hiện tượng chủ yếu phải mổ khi sinh hiện nay. Trụy thai chủ yếu phát sinh trong quá trình chuyển dạ, cũng có thể phát sinh trong giai đoạn sau của thời kỳ mang thai. Nếu phát sinh trong quá trình chuyển dạ, có thể kéo dài và nặng hơn ở vào giai đoạn sau của thời kỳ mang thai.

Nguyên nhân phát bệnh:

(1) Thai phụ mắc hội chứng cao huyết áp khi mang thai, biến chứng cao huyết áp trong thời kỳ mang thai, viêm thận mãn tính, nhau thai lão hóa, chức năng nhau thai giảm, làm cho những động mạch nhỏ không đủ cung cấp máu, ảnh hưởng đến sự trao đổi khí ở lông tơ nhau thai bên trong tử cung, làm cho thai nhi thiếu ôxy.

(2) Thai phụ thiếu máu nghiêm trọng, biến chứng bệnh tim trong thời kỳ mang thai, nhau tiền đạo, nhau thai bong sớm, có thể làm cho tế bào máu trong mạch máu tử cung mang theo không đủ ôxy hay lượng máu thông qua nhau thai giảm. Ảnh hưởng đến quá trình cung cấp máu cho thai nhi, làm cho thai nhi thiếu ôxy. Quá trình vận chuyển máu của nhau thai bên trong tử cung bị cản trở như sinh gấp và kéo dài quá trình sinh, thai đôi và màng thai vỡ sớm... cũng dễ làm cho thai nhi thiếu ôxy.

(3) Các yếu tố của thai nhi, như thai nhi dị hình, những bệnh về mạch máu ở tim bẩm sinh...

(4) Cuống rốn khác thường, yếu tố của nhau thai: Quá trình cuống rốn quấn quanh bị sức ép, tuột cuống rốn tiềm tàng, quá trình vận chuyển máu của cuống rốn và nhau thai bị cản trở, chức năng của nhau thai giảm... đều có thể làm cho thai nhi thiếu ôxy.

Khi xuất hiện hiện tượng trụy thai, biểu hiện đầu tiên là nhịp tim thai tăng nhanh khoảng 160 lần/phút. Sau đó, nhịp tim thai chậm, hoạt động hô hấp của thai mạnh lên, nhu động ruột tăng mạnh, thả lỏng hậu môn, bài tiết phân của thai, làm cho nước ối nhiễm phân, dễ phát sinh hiện tượng trẻ sơ sinh viêm phổi do hít. Trụy thai trong tử cung ở thời kỳ mang thai có thể làm cho thai tăng trưởng và phát triển kém kéo đến suy dinh dưỡng. Hình thành hiện tượng phát triển chậm của thai nhi trong tử cung.

Để phòng tránh hiện tượng trụy thai, phải điều trị hiện tượng thiếu ôxy trong tử cung, sớm phát hiện và điều trị những hội chứng, biến chứng trong thời kỳ mang thai. Như khắc phục hiện tượng thiếu máu, điều trị hội chứng cao huyết áp khi mang thai, tránh mang thai quá hạn, làm tốt việc tự theo dõi trong thời kỳ mang thai (tự đếm hoạt động của thai, tự nghe tim của thai). Hoạt động của thai là biểu hiện chủ yếu của hiện tượng trụy thai, là tín hiệu mà thai phụ phát hiện sớm nhất về trụy thai trong tử cung. Nếu trong 12 giờ mà hoạt động của thai nhi ít hơn 10 lần, hay số lần hoạt động của thai về đêm trong một giờ ít hơn ba lần, hay hoạt động của thai quá nhiều hay không có hoạt động của thai trong thời gian ngắn, đều nên đến bệnh viện khám để tránh bỏ lỡ thời cơ cấp cứu và điều trị.