Căn cứ theo tài liệu thống kê, tỷ lệ viêm tuyến vú của sản phụ sinh lần đầu cao gấp đôi sản phụ đã từng sinh. Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này:

Là do da núm vú của sản phụ sinh lần đầu mềm mại, không chịu được sự kích thích đối với núm vú khi trẻ bú, tạo thành hiện tượng nứt đầu núm vú. Nhất là sản phụ có núm vú ngắn và nhô ra không tốt càng dễ xuất hiện hiện tượng nứt đầu núm vú. Sau khi nứt do trẻ bú dẫn đến đau nhói, nên thời gian cho bú ngắn, thậm chí không dám cho trẻ bú nũa. Như vậy càng làm cho lượng lớn sữa ứ đọng trong núm vú nhiều, đến nỗi sữa trong núm vú phân giải dần, những sản phẩm do sữa phân giải là môi trường thích hợp cho vi khuẩn sinh trưởng. Lúc này, nếu vi khuẩn do làm mủ bên ngoài xâm nhập vào trong từng chỗ nứt của đầu núm vú, thì sẽ phát triển nhanh trong tuyến vú, dẫn đến viêm tuyến vú. Khi sức đề kháng của cơ thể giảm thấp, thì dễ dẫn đến viêm tuyến vú cấp tính.

Khi mới phát chứng viêm tuyến vú, thì đột nhiên sản phụ thấy lạnh, rùng mình, đồng thời có sốt, có sản phụ sốt cao, viêm cục bộ và cả phần ngực đau rút như khi bị kích thích hay điện giật, dẫn đến đau nhói, và dần tăng cao hơn; lượng sữa giảm rất nhiều, da ở vú đỏ, cả bầu vú có thể sung to, gây cảm giác đau khi va đụng. Do vùng bị viêm lấp ống sữa, dẫn đến sữa tiết ra khó, và hình thành mảng cứng, lúc này nếu được điều trị có hiệu quả, thì có thể không dẫn đến tạo mủ trong vú. Nếu không điều trị tốt sẽ dẫn đến tuyến vú sưng và chảy mủ. Nếu sau một thời gian sưng đau, dẫn đến mủ cũng có thể, thông qua việc điều trị, làm giảm độ sưng dần và hồi phục sức khoẻ. Mắc chứng viêm tuyến vú do làm mủ, phần lớn sẽ ảnh hưởng tới quá trình bài tiết sữa sau này.

Mắc chứng viêm tuyến vú  thì cho con bú như thế nào? Khi viêm tuyến vú thì cách cho con bú giống với khi mắc chứng tắc ống dẫn sữa, tức là trước khi cho bú nên đắp nước nóng hay xoa bóp vú. Bên vú bị tắc nên cho bú trước, bởi trẻ khi đói thì sức mút mạnh hơn, sẽ có lợi cho việc hút sạch sữa trong ống tuyến vú. Số lần cho bú nhiều thì sau khi cho bú người mẹ phải nghỉ ngơi đầy đủ. Nhưng chế độ ăn uống của người mẹ cho bú phải thanh đạm, nếu thân nhiệt tăng cao thì nên uống nhiều nước, và uống thuốc điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ như kháng sinh…. Viêm tuyến vú là tuyến viêm tổ chức kết dính ở ngoài ống tuyến vú, còn trong ống tuyến vú vẫn không bị nhiễm. Cho nên tiếp tục cho bú cũng an toàn đối với trẻ nhỏ. Đột ngột cai sữa hay ngừng việc cho con bú, ngược lại sẽ kéo dài quá trình bệnh, thậm chí dẫn đến những biến chứng khác. Nếu bệnh tình trở nên nặng hay không được cải thiện trong 36 giờ, thì phải kịp thời đến bệnh viện điều trị