Amiđan là hai tổ chức limpha lớn nhất trong cổ họng, Trước đây, chúng ta chỉ biết rằng amiđan có thể bảo vệ cho cuống họng, khí quản, nhánh khí quản và phổi không bị vi trùng bên ngoài trực tiếp xâm nhập. Do y học ngày càng phát triển, người ta phát hiện rõ ràng amiđan còn sinh ra kháng thể, có chức năng miễn dịch trong cơ thể. Do trẻ sơ sinh được hưởng kháng thể của cơ thể mẹ, nên tới khi trẻ được 4 tuổi, kháng thể của trẻ mới từng bước hoàn thiện. Vì vậy, amiđan rất quan trọng đối với trẻ.
Amiđan lớn tuỳ từng người, nói chung amiđan hai bênh chênh nhau không lớn những thường có một bên to một bên nhỏ. Amiđan thường phát triển ở trẻ 2 – 5 tuổi và có tính di truyền. Do trẻ bị cảm cúm nhiều lần, amiđan bị chứng viêm kích thích khiến cho tổ chức limpha phát triển mạnh và kết quả là amiđan to lên. Đây là hiện tượng bình thường, không cần phải cắt bỏ amiđan. Đặc biệt cần phải thận trọng khi cắt bỏ amiđan cho trẻ dưới 4 tuổi.
Nhưng amiđan quá lớn lại có hại cho sức khỏe của trẻ, khiến cho hô hấp trở nên khó khăn – đặc biệt là khi ngủ tối, vì khi đó cơ ở viêm trạng thái thả lỏng. Trẻ ngủ không say, ngáy to và dễ giật mình thức dậy. Trẻ hay buồn ngủ viêm ban ngày. Nếu trẻ bị cúm hoặc viêm amiđan cấp tính, amiđan đột nhiên sưng to, hô hấp càng khó khăn. Có trường hợp dẫn tới ngạt thở, ngừng thở, tim rối loạn, rất nguy hiểm.
Viêm amiđan cấp tính là bệnh thường thấy, đa số trẻ là do liên cầu khuẩn gây nên trẻ sơ sinh ít khi bị viêm amiđan cấp tính,. Trẻ nhỏ trước tuổi đi học và học sinh tiểu học thường mắc phải. Bệnh thường phát viêm mùa xuân hoặc mùa thu khi có thay đổi nhiệt độ lớn. Trẻ phát bệnh nhanh, sốt cao, đau họng, khi nuốt họng càng đau, nên trẻ không chịu ăn. Nếu mắc bệnh này, trẻ sơ sinh có thể bị co rút, nôn hoặc đi tả. Điều trị bằng thuốc khoảng 1 tuần, bệnh có thể lùi dần. Khi bị viêm amiđan cấp tính nhiều lần, trẻ sẽ bị viêm amiđan mãn tính, như vậy sẽ rất có hại cho sức khỏe của trẻ. Trẻ đang phát triển cần nhiều dinh dưỡng hơn người lớn. Hơn nữa, nhiều lần bị viêm amiđan cấp tính, sốt nặng, đau họng, kén ăn khiến cho trẻ thiếu dinh dưỡng, gầy yếu và kém phát triển.
Trẻ viêm amiđan mãn tính dễ bị nhiễm trùng đường hô hấp trên, viêm họng, viêm khí quản, viêm tai giữa, viêm hạch cổ v.v…Viêm amiđan mãn tính có thể dẫn đến bệnh tê thấp, viêm khớp, bệnh tim, viêm tiểu cầu thận, hen khí quản, xuất huyết dưới da do dị ứng bà một số bệnh da liễu. Khi đó amiđan trở thành “mầm tai hoạ” cần phải cắt bỏ ngay.
Trước đây, người ta nhận thức chưa đầy đủ về chức năng miễn dịch của amiđan, cắt bỏ nó khi chưa cần phải cắt bỏ. Amiđan là cơ quan miễn dịch quan trọng. Nhưng khi trẻ bị viêm amiđan mãn tính, amiđan lại có hại cho trẻ, vậy có nên cắt amiđan cho trẻ không? Không thể gộp chung lại mà xét vấn đề này được, mà cần phải mời các bác sĩ có kinh nghiệm khám và tư vấn. Dựa vào bệnh tình của trẻ và kinh nghiệm lâm sàng họ sẽ quyết định nên cắt hay không.
Cần phòng bệnh amiđan bằng cách chú ý tới chế độ dinh dưỡng, ăn uống hợp lý, sinh hoạt điều độ, thường xuyên rèn luyện thân thể và hoạt động ngoài trời, chú ý bổ sung các vitamin và nguyên tố vi lượng. Điều này không những cần thiết cho sự phát triển của trẻ, mà còn quan trọng đối với việc tăng cường thể chất và khả năng kháng bệnh. Ngoài ra, tập cho trẻ quen đánh răng, xúc miệng, giữ vệ sinh răng miệng cũng lợi cho việc phòng ngừa amiđan |
