Nguyên tắc chữa trị cảm mạo phong hàn biểu sơ là giải cơ phát biểu, điều hoà doanh vệ. Thuốc chữa trị chủ yếu gồm có:
1. Quế chi thang. Trong thuốc này dùng quế chi để tân ôn thông dương, giải cơ giải biểu, dùng bạch thược để giữ âm hoàn dinh, để quế chi không làm thương tổn âm, hai loại một tán một thu, có động có tĩnh, điều hoà doanh vệ, làm cho biểu giải lý hoà. Dùng sinh khương để giúp quế chi phát tán phong hàn ở biểu, dùng đại táo có vị ngọt để giúp thược dược điều hoà doanh huyết, khương và táo phối hợp đều là thuốc bổ trợ; cam thảo điều hoà các loại thuốc. Tất cả kết hợp lại, trong phát có bổ, trong tán có thu, tất cả đều có công dụng giải cơ phát biểu, điều hoà doanh vệ. Khi dùng bài thuốc này cần chú ý cách uống. Sau khi uống thuốc, nên uống một ít nước nóng hoặc ăn cháo loãng nóng, mùa đông nên đắp thêm chăn, mặc thêm áo để giữ ấm, giúp cho thuốc có kết quả, để toàn thân ra được mồ hôi, nhưng không được ra mồ hôi dầm dề quá nhiều, vì mồ hôi ra quá nhiều, lại sẽ thương tổn vệ dương. Chỉ có ra ít mồ hôi, phong tà mới theo mồ hôi mà ra hết. Cháo nóng có thể bổ sung khí cốc điều hoà doanh vệ. Như vậy, tà đã xâm phạm không thể ở lại lâu được, phong hàn bên ngoài cũng không thể nhập lại. Sau khi uống thuốc nếu ra được mồ hôi bệnh đã giảm thì nên ngưng lại, không cần uống tiếp. Nếu không ra được mồ hôi, có thể uống 2-3 liều. Khi uống thuốc, không được ăn các thứ sống, lạnh, mỡ, riệu.
Dùng quế chi thang còn tuỳ theo tạng người. Thí dụ trẻ con, người già, lượng thuốc nên nhẹ hơn, nếu lượng thuốc dùng quá mức cần thiết, khiến mồ hôi ra quá nhiều, sẽ phát sinh bệnh khác. Nếu cơ thể dương thịnh hoặc bên trong bị thấp nhiệt, nóng thì không được dùng. Thời tiết có mùa đông, mùa hè khác nhau, dùng quế chi thang cũng cần có tăng giảm, mùa đông xuân lượng thuốc có thể tăng lên, mùa hạ thu có thể giảm bớt. Ngoài ra, ở vùng khí hậu lạnh lượng thuốc cơ thể nặng hơn, ở vùng nóng có thể nhẹ hơn.
Dùng bài thuốc này cũng tuỳ theo triệu chứng mà gia giảm. Người bị đau xương khớp cho thêm bạch truật, ý dĩ. Nếu cổ lưng cúi đau cho thêm cát căn, khương hoạt; nếu bị nôn, lợm giọng cho nhiều sinh khương và thêm bán hạ, trần bì, trúc nhự.
2. Quế chi thêm hậu phác hạnh tử thang. Bài thuốc1 này dùng quế chi thang để giải cơ giải biểu, điều hoà doanh vệ, cho thêm hậu phác để lý khí giáng nghịch và hạnh nhân để giãn phổi chặn hen. Dùng cho người đã bị ho lại bi cảm phong hàn gây nên chứng phong hàn biểu sơ. Trên lâm sàng dùng bài thuốc này thường cho thêm tiền hồ, chỉ xác, bán hạ để giãn phổi, hạ khí, long đờm thì càng có hiệu quả.
3. Sơ tà thực biểu thang. bài thuốc này cũng dùng quế chi thang để giải cơ điều hoà doanh vệ, thêm phòng phong, khương hoạt để sơ phong tán hàn, xuyên khung để thông lạc, bạch truật để hoà trung khử thấp, chất keo để bổ hư. Toàn bài thuốc có tác dụng bổ hư sơ phong tán hàn. Đặc biệt nên dùng vào mùa đông, nếu không ra được mồ hôi, có thể thêm hoàng kỳ, nếu bị suyễn thì thêm sài hồ, hạnh nhân |
