Cảm mạo kèm theo thấp, có 3 loại triệu chứng thường gặp mà luận chứng chữa trị cần phải chú ý những điểm đó là:
Chứng phong hàn biểu thấp. Là chứng ngoại cảm sợ lạnh phát sốt, đau đầu đau mình, mạch phù, lại có biểu hiện của chứng biểu thấp như đầu nặng như thắt, hoặc tòan thân đau, không xoay chuyển được, rêu lưỡi trắng mỏng nhầy. Chữa trị nên sơ phong giải biểu tán hàn khử thấp. Bài thuốc chính là khương hoạt thắng thất thang trong “ Nội ngoại thương biện cảm luận”.
Chứng biểu lý hàn thấp. Xuất hiện đồng thời. Đặc trưng của chứng này là sợ rét sốt, đau đầu nhiều, cơ thể đau buốt; đặc trưng của lý hàn thấp là đau tức trong bụng, nôn mửa, bụng sôi, tiêu chảy, nhạt miệng không khát. Chữa trị nên giải biểu hoà trung lý khí hoá thấp. Bài thuốc chính là hoắc hương chính khí tán trong “hoà tễ cục phương”
Chứng biểu thấp lý nhiệt. Xuất hiện chứng biểu hàn thấp như sợ lạnh sốt, đau đầu cứng cổ, buốt chân tay, không có mồ hôi, miệng đắng hơi khát, chất lưỡi đỏ là triệu chứng của lý nhiệt. Chữa trị làm ra mồ hôi khử thấp kiêm thanh lý nhiệt. Thuốc chính là cửu vị khương hoạt thang trong “Thử sự nan tri”.
Người bị cảm mạo kèm theo biểu thấp, có 2 loại thuốc thường được dùng là:
Thương truật, Vị tân đắng, tính ôn, khử phong thắng thấp, giải biểu phát hãn, táo thấp kiện tỳ, Người xưa dùng đễ chữa chứng cảm mạo kiêm thấp, như cửu vị khương hoạt thang, thần truật tán, sài bình thang, vì có kèm theo biểu thấp. Sở trường của thuốc này là bên ngoài có thể khử tà phong thấp, bên trong có thể hoá thấp ở tỳ vị. Tóm lại, bệnh về thấp trọc, bất luận là trên dưới hay trong ngoài đều có thể tuỳ theo triệu chứng mà vận dụng.
Khương hoạt. Vị tân khổ, tính ôn, giải biểu tán hàn, khử phong thắng thấp. Có kết quả rất công hiệu đối với chứng đau đầu, đau khớp do phong thấp gây nên. Thuốc thường dùng là khương hoạt thắng thấp thang, quyên tê thang, khương hoạt xung hoà thang. Người xưa nói thuốc này là: “Tiểu vô bất nhập, đại vô bất thông” tức là có ý không nơi bào không vào được. Nhưng trên lâm sàng, thích hợp với chứng phong hàn thấp ở phần nửa trên người. Trong “bản thảo cầu chân” đã viết: “ Khương hoạt có khả năng làm toát mồ hôi, độc hoạt giúp sức cho biểu. Khương hoạt lên thượng tiêu, nên có thể chữa chứng đau đầu do phong và tê thấp hai chân”. |