Dê có hai thế đẻ là đẻ đứng và đẻ nằm. Mỗi con dê con đều có một bọc nước ối. Có trường hợp bọc nước ối vỡ rồi dê con mới nhú đầu ra dần... Có trường hợp ra luôn cả bọc nước ối, ta nên giúp phá bể bọc nước ối để dê con khỏi bị ngợp. Nếu ta không phụ giúp, dê mẹ cũng dùng răng cắn xé hoặc bên trong dê con đạp giãy một lúc cũng tự ra được...
Thường thì dê tự đẻ và kết quả là “mẹ tròn con vuông”, thế nhưng cũng gặp trường hợp đẻ khó, do cái thai quá lớn hoặc đẻ ngược. Trong trường hợp thường đẻ khó này mà không có sự trợ giúp của ta, đôi khi không cứu được sự sống của dê con mà dê mẹ cũng tử vong luôn.
- Khi đẻ khó, dê mẹ rặn hoài mà cái thai cũng không ra. Dê mẹ tỏ ra đau đớn, mệt nhoài và miệng không ngớt kêu la. Đây là lúc ta nên can thiệp ngay. Nên rửa tay cho sạch bằng xà bông và lau khô, sau đó bôi dầu ăn vào cho trơn và khéo léo luồn bàn tay vào trong cửa mình để uốn nắn cái thai nằm theo chiều thuận: một là đầu và hai chân trước ló ra trước, hai là hai chân sau ló ra trước. Sau đó, Sau đó cứ theo đà dê mẹ rặn mà cẩn thận lôi cái thai ra ngoài.
Dê con khi mới chào đời cơ thể rất yếu ớt, ta nên dùng khăn sạch lau khô sạch nhớt trong miệng và mũi mắt, kế đó là lau khô thân mình. Nên cho dê mẹ liếm láp mình con để sau này nó nhận ra mùi vị của con nó.
Dê con lọt lòng mẹ cuốn rốn thường tự đứt, nếu không ta dùng chỉ cột chặt cuống rốn lại sao cho cách bụng một đoạn chừng 10 phân, rồi dùng kéo đã sát trùng cắt rời ra. Chỗ cuốn rốn bị cắt nên sát trùng bằng oxy già và teiture d’ iode, để tráng làm độc |