Nếu bò hậu bị được chăm sóc tốt thì lúc mới sinh, cho ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng thì khi bắt đầu đẻ lứa thứ nhất sản lượng đã cao. Sau đo, do bò sẵn sung sức, lại được cho ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết nên lượng sữa tăng lên cao nhất khoảng lứa 4-6, rồi nếu tiếp tục bồi dưỡng sức khoẻ bằng cách cho bò cái ăn uống đầy đủ chất bổ, sữa không sụt giảm, hoặc có sụt giảm thì cũng không đáng kể, và cứ giữ ở mức – tuy có sụt hơn – nhưng vẫn khá cao so với bò nuôi theo lối cũ.
Cho bò hậu bị và bò đang cho sữa – Giá trị kinh tế cao ăn thức ăn như thế nào?
Thức ăn cho bò quyết định sản lượng sữa. Ngay từ khi còn là bê (bò con) cần cho thức ăn đầy đủ chất dinh dưỡng thì về sau, khi bắt đầu chửa đẻ, bò cái rất sung sức. Khi bắt đầu vắt sữa, ngay lứa thứ nhất, sản lượng sữa đã rất cao so với bò không cho ăn uống đặc biệt.
Các chất cần thiết là:
1. Protein là chất dinh dưỡng quyết định sản lượng sữa cao hay thấp. Bò ngay từ là bê (bò con) nếu cho ăn đầy đủ chất protein thì sẽ mau lớn, mập mạp, hứa hẹn bò hậu bị rất tốt để về sau thành bò đẻ thì sản lượng sữa cao.
Các thức ăn giàu protein (đạm) là cỏ non, dây đậu các loại (nói theo từ chuyên ngành thú y là dây họ đậu), bánh dầu phọng (khô dầu lạc), bánh dầu đậu nành (khô dầu đậu tương), xác đậu nành (bã đậu phụ), bột bắp (bột ngô), xác bia bia (bã bia).
2. Tinh bột và chất béo (gluxit và lipít) cần thiết để cung cấp năng lượng đối với cơ thể bò, cũng giống như xăng dầu làm cho máy ô tô, mô tô, máy nổ chạy tốt.
Nói rõ là tinh bột và chất béo có ở trong bột bắp, bột bobo (cao lương), gạo lức, tấm gạo (nên pha cám vào nước cho bò uống thêm nếu cho ăn tấm gạo trắng), khoai mì (sắn), khoai lang.
Qua quá trình tiêu hoá trong dạ dày, các thức ăn chuyển hoá thành chất béo (lipít) để tạo năng lượng (danh từ chuyên môn: calo) cho bò hoạt động tốt. Và việc cho sữa sản lượng cao cũng không thể thiếu chất béo này.
3. Chất khoáng (mineral) là những chất không thể thiếu để bê (bò con) tạo cái khung của cơ thể là bộ xương. Và cũng là những chất để bò tiết sữa tốt, đạt chất lượng.
Trong bột xương, vỏ sò hến đủ loại, muối biển, rau, đậu, cỏ xanh có những chất cần thiết để bổ sung vào thức ăn chất khoáng.
Ngoài ra Premix có các nguyên tố vi lượng (tức là chỉ dùng 1 lượng cực nhỏ, nhưng không thể thiếu) như cô ban, kẽm, sắt, đồng…
4. Vitamin là những sinh tố cần thiết mà bò rất cần là thuộc nhóm A,B và D.
Vitamin A cần thiết để bò khoẻ mạnh và cho sữa tốt.
Vitamin A,B có nhiều trong bí đỏ (bí rợ, bí ngô), bắp hạt (ngô hạt), khoai tây (khoai lang tây), cỏ ủ chua.
Vitamin D thì ngoài thức ăn ủ chua cho có men như cỏ khô, xác đậu nành (bã đậu nành), xác rượu (bã rượu) bò còn rất cần được thả ngoài đồng cỏ để tia tử ngoại của mặt trời giúp bò tự tổn hợp vitamin D.
Ngoài ra các bạn cho bò ăn bổ đã đành, còn cần được uống bổ. nước bò uống pha ít nhiều cám gạo (cám y) và nước uống phải đầy đủ để có điều kiện tạo sữa vì lượng nước nó uống phải bằng một phần mười thể trọng của nó, thí dụ bò 500 kí thì cần uống khoảng 50 lít nước (1 lít nước = 1 kí lô gam). |