Bệnh giun xoắn là một loại bệnh kí sinh trùng do loại giun tròn Trichinella spiralis. Bệnh ít phổ biến nhưng đôi khi rất nghiêm trọng.

Đó là một loại giun rất nhỏ có kích thước khoảng vài milimet, màu trắng, có con đực, con cái riêng biệt, kí sinh không chỉ ở người mà còn ở bất kì động vật có vú nào. Bệnh giun xoắn có thể gặp ở nhiều nơi trên thế giới với các mức độ khác nhau. Ở Việt Nam trước  1967  chưa phát hiện thấy, nhưng 1968 đã thấy một ổ bệnh ở một vùng rừng núi thuộc Tây Bắc.

Bệnh được phát hiện ở nhiều loài động vật như: lợn, chó, mèo, gấu, lợn rừng, chuộc. Tỉ lệ nhiễm bệnh của người khó xác định vì còn phụ thuộc vào tập quán sinh hoạt, có những vùng tỉ lệ nhiễm ở súc vật cao nhưng ở người không có thói quen ăn thịt sống thì bệnh vẫn ít xẩy ra và nếu súc vật mổ thịt được kiểm tra sát sinh thì tỉ lệ bệnh sẽ không đáng kể. Nhưng nếu súc vật bị nhiễm không được kiểm tra sát sinh, lại được nhiều người ăn dưới hình thức sống thì bệnh nhiễm có tính chất dịch và không phụ thuộc vào tuổi hay giới.

Nếu bệnh nhân bị nhiễm với số lượng ít, bệnh sẽ biểu hiện không rõ nét hoặc có tính chất thầm lặng và chỉ phát hiện được nhân xét nghiệm tử thi. Còn trong trường hợp nhiễm nặng, giun xoắn phóng thích ra trong cơ thể vật chủ những chất chuyển hóa có độc lực cao và gây dị ứng. Bệnh tiến triển trầm trọng, thường dẫn tới tử vong. Bộ mặt lâm sàng mang tính chất nguy kịch với một chứng viêm quan trọng do tác động liên tiếp và phối hợp của giun trưởng thành trong ruột non và ấu trùng di chuyển vào các cơ và cuối cung là của ấu trùng tạo kén.

Bệnh chia làm 3 giai đoạn:

Giai đoạn xâm nhập hay giai đoạn viêm ruột: sau một thời gian ủ bệnh ngắn không có triệu chứng, khoảng 24 – 48 giờ. Biểu hiện bằng những rối loạn tiêu hóa dữ dội, khi ở đầu bằng những cơn đau vùng thượng vị, nôn, ỉa chảy phân có màu xám và có khi giống như phân tả. Sốt cao kéo dài, người rất mệt, ra nhiều mồ hôi, ăn không ngon, khát nước nhiều. Xét nghiệm thấy bạch cầu ái toan tăng, gama globulin tăng. Trong những trường hợp ỉa chảy liên tục như tả, bệnh rất nặng và dẫn tới tử vong nhanh, 24 - 48 giờ.

Giai đoạn dị ứng hay giai đoạn toàn phát: Thường xảy ra sau giai đoạn viêm ruột, sốt vẫn cao, bệnh nhân mê sảng, kiệt sức, đau ở mọi cơ, cơ càng lớn đau càng nhiều; có thể gây khó thở, khó nhai, khó nói, có thể xuất hiện phù nề. Xét nghiệm thấy bạch cầu ái toan và gama globulin vẫn tiếp tục tăng. Bệnh nhân có thể tử vong do phù phổi cấp hoặc viêm cơ tim, viêm não. Các thể nhẹ hơn sẽ tiến triển trong 2 – 4 tuần lễ, sau đó sẽ dẫn đến mạn tính.