Đậu đen tên khoa học là Vigna cylindrica Skeels (Dolichos catjang Burm. f), thuộc họ cánh bướm Fabaceae (Papilionaceae).

Tên khoa học của đậu đen hiện nay chưa được xác định chính xác, nó còn có tên gọi là Vigna catiang Endl. var.

Mô tả cây

Đậu đen là một loại cỏ mọc hằng năm, toàn thân không có lông. Lá kép gồm 3 lá chét mọc so le, có lá kèm nhỏ, lá chét giữa to và dài hơn lá chét hai bên, hoa màu tím nhạt, quả giáp dài tròn, trong chứa từ 7-10 hạt màu đen. Ngay trong đậu đen lại có loại đậu đen trắng lòng và đậu đen xanh lòng. Đậu đen xanh lòng có nhân màu xanh nhạt.

Phân bố, thu hái và chế biến

Đậu đen được nhân dân miền Bắc trồng nhiều để lấy hạt nấu chè hoặc thổi xôi. Hạt cũng thường được dùng trong việc chế thuốc và làm thuốc. Mùa thu hoạch: tháng 5-6. Ở Campuchia cũng thấy có trồng loại đậu này.

Công dụng và liều dùng

Ngoài công dụng làm thực phẩm (nấu chè, thổi xôi), đậu đen được dùng trong Đông y để chế thuốc như nấu với hà thủ ô, làm cho vị thuốc có màu đen. Theo Đông y, những vị thuốc chế với đậu đen có tác dụng bổ thận thủy.

Trên thực tế, người ta nhận xét thấy những người ăn chè đậu đen thường xuyên có nước tiểu trong và nhiều hơn. Người ta còn cho đậu đen có tác dụng bổ thận.

Liều dùng: Ngày dùng 20-40g. Có thể hơn