Lợi ích của việc trồng cỏ nuôi bò ra sao?

Thời trước chúng ta nuôi bò sữa đều trông cậy vào nguồn cỏ có sẵn trong tự nhiên. Cỏ tự nhiên là cỏ mọc hoang đồng, ngoài bãi, mọc ven bò ruộng hoặc trong vườn cây trái. Cỏ tự nhiên do có nhiều chủng loại nên bò rất thích ăn. Nhưng, cỏ tự nhiên chỉ có nhiều trong mùa mưa và thiếu hụt trầm trọng trong suốt mùa nắng. Vì vậy, mùa mưa thì bò có thể đủ cỏ mà ăn, nhưng qua mùa nắng thì chúng phải trơ xương lói ra vì phải ăn rơm khô, đọt mía nhiều thứ phụ phẩm nông nghiệp khác để sống qua ngày. Ăn uống thiếu thốn như vậy thì làm sao có năng suất sữa cao? làm sao kiếm được đồng lời?

Đó là chưa nói đến trước đây, số lượng bò sữa trong dân nuôi không nhiều, mà đất nông nghiệp thời trước khai thác hết. Ngày nay, phong trào nuôi bò sữa càng ngáy phát triển càng mạnh, từ vài ba trăm con từ 1975, nay đã lên con số trăm bảy chục ngàn con. Và trong tương lai gần, chắc chắn đàn bò sữa của nước sẽ tăng lên trăm ngàn con chứ không phải ít. Có nuôi với số lượng bầy đàn đông đảo như vậy, mà đa số lại là bò ao sản thì may ra mới đáp ứng đúng mức được nhu cầu sữa tươi trong thị trường nội địa! Trong khi đó, như quí vị đã biết, đất nông nghiệp càng ngày càng bị thu hẹp lại dần do tiết trình đô thị hóa xảy ra khắp nơi. Vì vậy, nếu không bắt tay vào việc trồng cỏ cao sản để chủ động nguồn thực phẩm nuôi bò, e rằng sẽ gặp nhiều điều bất cập khó giải quyết nổi!

Trồng cỏ cao sản còn có một điều lợi là không những đem lại lăng xuất cao, trung bình trên 300 tấn trên một hécta một năm, mà chất dinh dưỡng lại tốt gấp nhiều lần cỏ mọc ngoài tự nhiên nữa. Việc trồng cỏ cao sản để nuôi bò sữa đối với đa số nông dân mình được coi là việc còn mới mẻ, nhưng đối với nhiều nước trên thế giới, vấn đề này đã được họ bắt tay vào làm hàng trăm năm nay …

Điều kiện để lập đồng cỏ cao sản?

Điều kiện dể lập đồng cỏ cao sản là phải có đất trồng và nước tưới.

Đất trồng: Cỏ cao sản cũng như các giống cây trồng khác. Đất càng màu mỡ, tơi xốp, cỏ mọc càng tốt, càng cho năng xuất cao. Thế nhưng, trong khi đất đai hoang hóa trong nước còn nhiều, ta nên tận dụng những đồng cỏ hoan hút ngàn từ trước đến nay bị khô cằn sỏi đá không thể trồng các cây khác được, hoặc bắt tay vào cải tạo từng phần hoặc toàn phần để trồng cỏ cao sản nuôi bò.

Những nơi có thế đất tương đối bằng phẳng, nghĩa là có độ dốc, Độ nghiêng vừa phải thì phân lô ra cày ải nhiều lần cho đất được tơi xốp thêm. Sau đó bừa sau quốc bẫm lại nhiều lần để loại bỏ những cỏ tạp cùng những tạp chất khác lẫn lộn trong đất. Thường những cánh đồng cỏ hoang là nơi đất quá xấu, nên cần phải bón lót nhiều phân chuồng hoặc phân rác mục để đất đai được thuần phục hơn, màu mỡ hơn.

Chỉ khi nào những vùng đất hoang hóa được tận dụng hết, ta mới nghĩ đến việc sử dụng đất nông nghiệp mà trồng cây bị thu hoặch kém, hoặc ngay cả đất ruộng, đất vườn… Thật ra trồng cỏ cao sản nuôi bò cũng là cách chuyển đổi cây trồng, vì cỏ cũng là thứ hàng hóa có thể mua bán như cách loại hàng hóa khác.

Nước tưới: Trồng cỏ ao sản rất cần đến nước tưới, nhất là trong mùa nắng hạn. Mặc dù hiện nay đã có rất nhiều giống cỏ có khả năng chịu hạn tất tốt, nhưng dù sao trong mùa nắng cũng cần có nước tưới đầy đủ thì năng suất mới không bị giảm. Vì vậy, tìm được đất để trồng cỏ là chuyện đáng mừng, nhưng nếu không có nguồn nước tưới phủ phê quanh năm thì đó cũng vô dụng. Nếu không sẵn nguồn nước tưới từ sông suối, thì phải nghĩ cách khoan giếng. Đất mà tầng nước ngầm quá sâu như đất đồi cũng bất lợi trong việc trồng cỏ.

Trồng cỏ cao sản có nên phân lô, lên liếp?

Đất dành lập đồng cỏ nuôi bò thường rộng, ít lắm cũng năm bảy sào, và nhiều phải từ hàng mẫu, hàng chục mẫu trở lên. Với thửa đất cày ruộng ta càng nên phân ra nhiều lô để trồng nhiều giống cỏ khác nhau, như vậy tiện cho việc chăn nuôi. Vì giống bò như chúng ta đã biết, chúng không thích ăn mãi một loại cỏ, dù cỏ đó có nổi tiếng ngon lành đi nữa. Được cho ăn nhiều giống cỏ trong một bữa ăn, bò sữa ăn được nhiều hơn và ăn ngon miệng hơn.

Mặt khác, nếu diện tích trồng cỏ khá rộng, ta có thể phân ra nhiều khu để cắt hoặc trồng để chăn thả. Với khu trồng cỏ như cắt, ta nên chọn các giống cỏ để thu cắt đem về chuồng cho bò ăn hoặc đem bán, như các giống cỏ Voi, cỏ Ruzi, Stylo, xả lá lớn… Với khu trồng cỏ để chăn thả, ta nên chọn trồng những giống cỏ có khả năng chịu giẫm đạp như cỏ Xả lá nhỏ, cỏ Tully…

Trong lô đất ta nên chia ra nhiều liếp mà trồng. Cần phải lên líp, chung quanh có mương rãnh để tiện cho việc vô phân, tưới nước và thu cắt, đồng thời cũng tránh việc ngập úng cho đồng cỏ. Líp lên cao hay thấp là tùy vào cuộc đất dễ bị úng ngập hay đã cao ráo sẵn…

Tại sao gọi là cỏ cao sản?

Cỏ cao sản là những giống cỏ cho năng suất cao, có thể đạt được từ vài trăm tấn đến bốn năm trăm tấn trên mỗi mẫu một năm. Tùy từng giống. Nói cách khác, với một mẫu cỏ cao sản, như cỏ voi chẳng hạn, ta có thể nuôi sống được hàng chục con bò sữa kể cả trong mùa nắng. Nếu căm sóc tưới bón tốt, trung bình trên dưới một tháng ta đã thu hoạch được một lứa cỏ để nuôi bò. Vì đây là những giống cỏ thâm canh, chỉ cần trồng một lần mà thu cắt được bốn năm năm liền, au đó mới trồng lại.

Có nên trồng các giống cỏ nội địa mà bò thích ăn?

Bò rất thích ăn cỏ nội địa, là thứ cỏ mọc hoang ở ngoài đồng ruộng, nhưng hầu hết những giống cỏ này năng suất quá kém nên trồng không lợi. Một mẫu cỏ mọc hoang như vậy chỉ nuôi sống được vài ba con bò trong mùa mưa mà thôi. Vì vậy nếu đem trồng các giống cỏ này thì chỉ lỗ thêm công của.

Trồng cỏ cao sản có phải là nghề mới mẻ đối với đa số nông dân chính?

Thật ra vấn đề này không mới. Vì trước đây khoảng 50 năm, người mình đã biết trồng cỏ cao sản như các giống cỏ Voi, cỏ Guiné, cỏ Digitatum, Koudzou… để nuôi bò. Vì việc bức xúc thiếu cỏ trầm trọng trong mùa nắng để phục vụ cho ngành chăn nuôi đại gia súc đã làm cho nhiều người phải … nhìn xa trông rộng sang các nước láng giềng của ta như Thái lan, Mã lai, Indonesia, Ấn độ…để nhập cỏ cao sản về trồng. Thế nhưng, do nhiều lý do chủ quan cũng như khách quan, việc trồng cỏ cao sản thời đó chỉ bùng phát lên được một thời gian gần đây mới có cơ hội để bùng phát trở lại. Trong khi đó thì các nước láng giềng của ta, họ đã phát triển ngành nghề này gần trăm năm nay, và nhờ đó mà ngành chăn nuôi đại gia súc của họ mới phát triển tốt. Nếu nông dân mình biết được lợi ích của việc trồng cỏ cao sản để chủ động được nguồn thức ăn cho trâu bò thì chắc chắn không những chỉ giúp cho phong trào chăn nuôi bò sữa có cơ hội tốt để phát triển mạnh, mà còn phát triển được ngành chăn nuôi trâu bò thịt, cũng như dê cừu…

Trồng cỏ để bán được không?

Trong thời gian gần đây, báo chí đã mang đến cho ta biết một danh từ mới đó là trồng cỏ hàng hóa. Vậy trồng cỏ hàng hoá là gì? Nghĩa đơn giản nhất là cỏ được trồng ra để mua bán như các mặt hàng nông phẩm khác. Bên bán là người trồng cỏ, còn bên mua là người cần cỏ để nuôi bò. Giá cả ra sao là tùy vào cách “thuận mua vừa bán” giữa đôi bên, nhưng đây là một vấn đề khác. Thực tế cho  thấy, không những hiện nay mà đã từ lâu, nhiều người muốn bước vào ngành chăn nuôi bò sữa nhưng lại không có đất để trồng cỏ. Ngược lại, nhiều người đất đai hoang hóa còn nhiều, đất trồng cây thu hoạch kém cũng lắm. Hai hạng người này nếu sớm biết cộng tác làm ăn với nhau sẽ dẫn đến kết quả tốt đẹp là cả hai đều thu được nguồn lợi lớn.

Thật ra, từ lâu, trong giới chăn nuôi bò sữa tại nước ta, tuy “chợ cỏ” chưa hình thành, nhưng việc mua bán cỏ giữa người chăn nuôi và người bán cỏ đã được hình thành từ lâu. Cỏ ở đây là cỏ mọc ngoài đồng bãi, chứ không phải là cỏ trồng, người bán cỏ chỉ biết lấy công làm lời, hằng ngày ra sức cắt cỏ để được bao nào về “bỏ mối” bao ấy. Công việc đó đã nuôi sống được một số người, một số gia đình.

Trong số các giống cỏ cao sản hiện trồng, nên trồng giống nào có lợi nhất?

Thực tế cho thấy, không những tại nước ta mà nhiều nước trên thế giới, những giống cỏ nào có  năng suất cao, như cỏ Voi chẳng hạn, đều được nhiều người chọn trồng. Cỏ nào có năng suất cao thì trồng mới có nhiều lợi. Thế nhưng, điều đó cũng không có nghĩa đem lại sự thuận lợi cho việc chăn nuôi, vì rằng như quí vị đã biết. Bắt ăn mãi một thứ cỏ, bò sẽ mau ngán, ăn không được nhiều. Vì vậy, có những giống cỏ năng suất tuy không được cao, nhưng phẩm chất tốt, mềm mại ngon ngọt dễ ăn nên vẫn được chọn trồng. Nếu năng suất thấp, nhưng không sợ ế hàng, lại bán được giá cao thì thiết nghĩ chọn trồng những giống cỏ đó vẫn đem lại nhiều lợi.

Nên trồng cỏ vào tháng nào trong năm?

Cũng như nhiều giống cây trồng khác, trồng cỏ cao sản cũng nên khởi đầu từ đầu mùa mưa. Đó là lúc khí trời mát mẻ, đất đai đủ ẩm giúp cỏ phát triển mạnh. Trước mùa mưa là trời khô hạn, thuận tiện cho việc cày bừa cuốc xới cho đất được tơi xốp ra, lại nhờ vào ánh nắng thiêu đốt của mặt trời tiêu diệt hết những mầm bệnh hại cho cây rồng đã được cày ải, đã được phân lô, lên líp, gặp mưa xuống năm ba trận ta trồng cỏ là kịp lúc. Cỏ trồng trong mùa mưa lại đỡ công tưới mà vẫn tươi tốt, vẫn đâm chồi nảy tược nhanh. Trong mùa nắng, ta vẫn có thể trồng cỏ cao sản được nhanh, đó là những giống cỏ có khả năng chịu hạn tốt, chịu được bóng râm, tuy vậy, vẫn phải tưới hằng ngày thì chúng mới tốt được

Trồng cỏ cao sản có cần dùng đến lượng phân bón nhiều không? Dùng loại phân gì thích hợp nhất?

Cỏ nói chung, tuy có khả năng sinh trưởng tốt, lại sống dai dẳng, chịu đựng được sự giẫm đạp giày xéo của trâu bò, nhưng nếu trồng đạt được năng suất cao như ý muốn thì phải bón phân cho đúng kỹ thuật. Cứ nhìn vào bãi cỏ hoang ta dễ thấy được điều đó. Cỏ hoang thì đâu có bàn tay con người chăm sóc, tưới bón nên chỉ tươi tốt được phần nào trong mùa mưa, còn suốt mùa nắng thì tàn rụi, héo hon, đắng chát, đến nỗi trau bò còn chê nên chỗ gặm chỗ bỏ… Vì vậy trồng cỏ cao sản cũng như trồng các giống cây trồng khác, ngoài việc làm đất tơn xốp, còn phải bón phân đầy đủ thì cây mới đạt được năng suất cao. Ngược lại,. trồng cỏ mà thiếu phân thì cỏ sẽ  còi cọc, năng suất thấp kém không ra gì.

Cỏ cao sản thích hợp với phân hữu cơ, trong đó có phân chuồng và phân rác mục. Tùy vào cuội đất tốt xấu ra sao mà dùng lượng phân bón thích hợp. Ví dụ, đất đai quá khô cằn, gần như là đất chết, ta nên lần đầu bón lót vào đất khoảng vài mươi tấn phân cho mỗi mẫu. Nhưng, nếu đất đã tốt thì số phân bón lót không cần phải tốn nhiều. Ngoài ra, sau mỗi kỳ thu hoạch, ta nên bón thúc để cỏ mau nảy mầm, giúp kỳ thu hoạch có năng suất cao hơn. Xin nhớ một điều cây cỏ chỉ tốt nhờ phân, tươi nhờ nước. Tuy vậy phân bón mà thặng dư lại là chuyện uổng phí. Ta nên tận dụng lượng nước rửa chuồng hằng ngày, vốn được coi là kho phân quí giá để tưới bón vào gốc cho cỏ dược tươi tốt hơn, mà lại không tốn tiền mua.

Vấn đề nước tưới có quá cần thiết để trồng cỏ cao sản không?

Thực tế có những giống có khả năng chịu hạn cao như các giống Ruzi, Andro… nhưng sức chịu hạn của chúng cũng chỉ hạn định ở mức nào đó mà thôi. Những giống cỏ này, trong mùa nắng nếu được tưới nước đầy đủ, năng suất đạt được rất cao, ngược lại thiếu nước tưới chúng vẫn sống còi cọc, chỉ không chết là may. Vì vậy, trồng cỏ cao sản vẫn phải cần đến nước tưới thật đầy đủ. Với đồng cỏ mà gần sông suối quanh năm có nước tốt (không bị ô nhiễm với các hóa chất độc hại…) để tưới nước thì không gì tốt bằng. Ta chỉ còn cách đào mương xẻ rãnh để dẫn nước tưới vào ruộng. Còn không được thiên nhiên ưu đãi như vậy, thì chỉ còn cách đào giếng hay khoan giếng để có nước tưới mà thôi. Công việc tưới nước cho đồng cỏ chỉ nặng trong mùa nắng, và nhẹ trong suốt mùa mưa. Có điều cũng xin được nói thêm là giống cỏ chịu râm, chịu hạn, chịu đất nghèo dinh dưỡng thì có nhiều giống, nhưng chịu úng ngập thì hầu như quá hiếm. Vù vậy, đất trồng cỏ không nên để úng ngập.

Những giống cỏ nào trồng để thu cắt?

Cỏ trồng để thu cắt là hễ đến kỳ thu hoạch là đến cắt về cho bò ăn tại chuồng, hoặc để chuyên chở đến nơi khác bán. Khu vực trồng cỏ để cắt cần được rào giậu kỹ tránh để trâu bò lẻn vào giẫm đạp. Cỏ dùng để thu cắt hiện nước ta đã có nhiều giống rất tốt như cỏ Voi, cỏ Xả lá lớn, cỏ Ruzi, cỏ Stylo…

- Cỏ Voi có xuất xứ từ châu Phi gồm nhiều giống như Napier, Bela Vista, King Grass… có đặc tính dễ trồng, thân cây cao lớn và cho năng suất rất cao. Tại nước ta, giống cỏ Voi từ lâu đã được nhiều người chọn trồng, thân cao khoảng 2m và năng suất đạt được lên đến bốn năm trăm tấn mỗi mẫu một năm.

- Cỏ Ruzi có xuất xứ từ Ấn Độ, được Trung tâm Nghiên cứu Thực nghiệm Chăn nuôi Sông Bé nhập về trồng hằng chục năm nay và kết quả rất tốt. Giống cỏ này chịu hạn tốt, trồng được trên nhiều loại đất, và năng suất khoảng 30 tấn trên mỗi mẫu một năm. Đây là giống cỏ bò sữa rất thích ăn vì thân lá mềm. Đa số nông dân thích trồng loại cỏ này vì nó còn có khả năng chịu rợp, có thể tận dụng đất trồng trong vườn điều, vườn cao su để trồng.

- Cỏ xả lá lớn có nguồn gốc tại Guinée, nên trước đây người mình chỉ gọi cỏ này là cỏ Guinée. Giống cỏ này được trồng lâu năm tại nước ta, do chất lượng của nó khá tốt nên bò rất thích ăn. Giống này có hai loại: loại lá lớn thân cao gần bằng cỏ Voi có năng suất rất cao, khoảng trên dưới 400 tấn mỗi mẫu một năm nên trồng để thu cắt. Loại còn lại là cỏ Xả lá nhỏ, năng suất thấp hơn, nhưng vẫn chịu được nhiều người chuộng trồng vì khả năng chịu hạn, chịu rợp khá tốt lại chịu đựng được sự giẫm đạp nên được trồng để chăn thả.

- Cỏ Stylo là giống cỏ họ đậu, đã được Trung tâm Nghiên cứu Thực nghiệm Chăn nuôi Sông Bé nhập về trồng trên mười năm nay, là giống cỏ được các nước vùng Đông Nam Á chọn trồng, trong đó có Indonesia trồng nhiều nhất. Ưu điểm của giống cỏ này là không quá kén đất trồng, lại có khả năng chịu hạn tốt, trồng để thu cắt cho bò ăn tươi, hoặc phơi khô, nghiền thành bột để dành nuôi gia cầm, gia súc rất tốt…

Giống cỏ nào trồng để chăn thả?

Nuôi bò với số lượng bầy đàn đông đảo cần phải lập những đồng cỏ rộng lớn để chăn thả. Nuôi để chăn thả thì cỏ phải có khả năng chịu sự giẫm đạp cao. Ở nước ta hiện nay, giống cỏ này chưa được nhập về nhiều, vì nhu cầu lập đồng cỏ để chăn thả cũng chưa đến nỗi bức thiết lắm. Hiện nay, một số nơi trồng cỏ Xả lá nhỏ để chăn thả, còn các giống khác hiện được nhiều nước trên thế giới đang trồng như Tully, Basillisk, Si muang…

Cỏ Tully là giống cỏ hòa thảo, mọc lan, khỏe, cò thể sinh trưởng trên đất nghèo dinh dưỡng, và chịu đựng được sự úng thủy trong thời gian ngắn nên trồng để chăn thả rất tốt.

Cỏ Basillisk mọc khỏe, khi cây cao khoảng một mét mà không thu cắt thì cây sẽ ngã rạp xuống để tạo thành thảm cỏ che phủ khắp mặt đất. Giống cỏ này chịu đựng được vùng nắng hạn dài ngày trên đất nghèo dinh dưỡng.

Cỏ Si muang cũng là giống cỏ hòa thảo có thể trồng để thu cắt hay chăn thả cũng tốt. Giống này sinh trưởng tốt, phát triển nhanh, nhưng chỉ thích nghi được ở vùng đất tốt và mùa khô không kéo dài…

Những giống cỏ nào thích hợp cả trong mùa nắng?

Hai giống cỏ chịu hạn khỏe nhất mà chùng ta hiện có là Ruzi và Stylo.

Cỏ Ruzi hầu như đã được nhiều nước trên thế giới chọn trồng nhờ vào những ưu điểm khá tốt của nó, như chất lượng rất tốt mà năng suất cũng khá cao, khoảng 300 tấn một mẫu trong năm.

Cỏ Stylo cũng có khả năng chịu hạn tốt. Tuy vậy, cả hai giống cỏ trên nếu được tưới nước đầy đủ trong mùa năng, năng suất sẽ khá cao.

Giống cỏ nào chịu rợp?

Cỏ Andro mà Trung tâm Nghiên cứu Thực nghiệm Chăn nuôi Sông Bé nhập về trồng trước đây khoảng 10 năm có khả năng chịu rợp khá tốt. Những vườn điều, vườn cao su, vườn cây ăn trái có bóng râm che phủ nhưng vẫn trồng xen được giống cỏ này. Đây là giống cỏ hòa thảo, thân bụi, lá mềm, màu xanh bạc, trâu bò rất thích ăn. Nhờ vào giống cỏ này ta tận dụng được những khoảng đất chống trong những vườn cây tán lá  rậm rạp để tạo nguồn cỏ nuôi cho trâu bò, thay vì mặc tính để cho cỏ dại mọc tràn lan

Cách nhận giống cỏ cao sản ra sao?

Mỗi giống cỏ cao sản gần như có một cách nhân giống khác nhau, vì vậy ta cần phải tìm hiểu kỹ khi gieo trồng chúng. Vì rằng có giống trồng bằng hom, nhưng có giống vừa trồng bằng hom, bằng hột. Cũng có giống vừa trồng bằng hột vừa bằng thân gốc…

Chẳng hạn, với cỏ Voi ta chặt khúc thân cây ra từng đoạn ngắn gọn làm hom. Khi trồng thì sẻ rãnh đặt hom theo hàng như cách trồng khoai mì. Như vậy, và cây cách cây hàng cách hàng với khoảng cách độ 50cm đến 60cm để sau này cỏ nở bụi là vừa.

Như trồng cỏ Xả, ta có thể dùng hột để gieo thành cây con hoặc trồng bằng hom ngắn. Gieo hột thì có cách gieo cây con để cầy hoặc gieo cố định xuống đất luôn. Còn trồng hom nhánh thì tách cây ra thành từng bụi nhỏ rồi trồng xuống đất như trồng cỏ Voi là được.

Với cỏ Ruzi ta có đến 3 cách trồng: Bằng hột, bằng thân và bằng bụi. Nếu trồng bằng thân thì chọn cỏ bánh tẻ hơi già hớt bớt ngọn, cách sát gốc, chừa lại phần thân chừng 25cm đến 30cm rồi trồng theo hàng. Nếu trồng bằng hột thì có thể gieo hột vào líp ươm, sau đó chờ cây con mọc nên nhổ cấy ra nơi khác, hoặc trồng trực tiếp vào đất. Còn nếu trồng bằng bụi thì chọn những bụi tốt, tách ra thành những bụi nhỏ (vài ba tép) hớt bớt ngọn rồi trồng xuống đất…

Có phải trồng cỏ có lợi hơn trồng lúa?

Trồng cỏ cao sản quả có lợi hơn trồng lúa gấp nhiều lần. Điều này mới nghe qua có thể nhiều người cho là… nghịch nhỉ, nhưng thực tế lại đúng như vậy. Một mẫu đất tốt, nếu trồng lúa một hai mùa, ta sẽ thu được tối đa khoảng 500 kg lúa trong khi đó nếu mẫu đất đem trồng cỏ Voi chẳng hạn, mỗi năm ta có thể thu được 400 tấn đến 500 tấn cỏ. Giá lúa khoảng 2.000 đồng một kg còn giá cỏ khoảng 500 đồng một kg. Nhân con số đó ra, chúng ta sẽ dễ dàng thấy được trồng cỏ cao sản lợi hơn trồng lúa đến mức nào. Vẫn biết trồng cỏ ta sẽ tốn nhiều phân bón hơn trồng lúa, công chăm sóc cũng tương đối nhiều hơn, nhưng trồng lúa mà gặp năm thời tiết khắc nghiệt, liệu có thu hoạch được 5000 kg mỗi năm.

Muốn trồng cỏ cao sản, ta mua giống ở đâu?

Muốn mua giống cỏ cao sản về trồng, ta nên liên lạc với một số địa chỉ đáng tin cậy sau đây:

- Trung tâm Nghiên cứu và Chăn nuôi bò sữa xã phú Mỹ, Bình Dương. Điện thoại: 0650-839203.

- Xí nghiệp bò sữa An phước. Điện thoại: 061-511279.

- Viện khoa học kỹ thuật nông nghiệp miền Nam số 121 Nguyễn Bỉnh Khiêm, Quận 1 Thành phố Hồ Chí Minh.

Những nơi nà sẽ hướng dẫn tường tận giúp quý vị,

Tóm lại, nuôi bò sữa muốn gặt hái được thành công như ý, ta cần phải chịu khó tìm hiểu cặn kẽ đến kỹ thuật chăn nuôi, bắt đầu từ cách chọn được bò thật tốt để nuôi, sau đó là kỹ thuật chăn nuôi như lập chuồng trại đến cách cho ăn uống nuôi dưỡng, đến kỹ thuật vắt sữa…

Mọi việc đều không quá khó, nếu chúng ta chịu khó tìm hiểu cặn kẽ từng vấn đề một, thông qua sách vở, tài liệu cùng những kinh nghiệm quý báu của những người đã từng có nhiều năm vào nghề trước mình. Chính kinh nghiệm bản thân mà mình khổ công nhặt nhặn được trong thời gian nuôi bò sữa mới là những kinh nghiệm đáng giá và đáng quý nhất.