Có hai yếu tố gây ra hen suyễn:
(a) Yếu tố nguy cơ liên quan đến sự co thắt đường dẫn khí (gọi là co thắt phế quản).
(b) Nguyên nhân liên quan đến viêm nhiễm đường dẫn khí.
Yếu tố nguy cơ:
Bất cứ chất nào làm bạn cảm thấy khó chịu đường hô hấp và gây ra hen suyễn thì gọi là yếu tố nguy cơ. Có nhiều loại yếu tố nguy cơ khác nhau, một số gây ra dị ứng, một số khác gây khó chịu. Yếu tố nguy cơ không gây ra viêm nhiễm. Chúng chỉ kéo dài trong một thời gian ngắn và nhanh chóng hết. Những yếu tố nguy cơ tác dụng nhanh hơn nếu đường dẫn khí bị viêm nhiễm.
Danh sách liệt kê sau đây là những yếu tố có nguy cơ gây hen suyễn thông dụng:
Chất kích thích:
Khói: khói thuốc hay khói ống tẩu, xì gà …
Nước hoa.
Thời tiết: nhiệt độ lạnh, thay đổi mạnh về áp suất khí quyển, những ngày gió, ô nhiễm không khí, phấn hoa …
Nhiễm trùng đường hô hấp: những nhiễm trùng do vi rút, đặc biệt ở phần trên của bộ máy hô hấp, nhiễm trùng do vi khuẩn …
Hóa chất trong gia đình: lò gỗ hoặc than đang cháy, carbon dioxide, carbon monoxide (CO), nitrogen oxide (NO) từ gas tự nhiên, propane lỏng, carbon florua (CF4) trong thuốc xịt tóc, thuốc trừ sâu, chất khử mùi, nước xịt phòng…
Những hóa chất dùng trong gia dụng: formaldehyde (HCHO) trong ván ghép, đáy thảm, gỗ dán, keo dán …
Công việc liên quan đến hóa chất: carbon florua (CF4), chất nổ, hạt bụi, khí sulphur, mạt gỗ, oxit kim loại …
Hormone: hormone sinh dục nữ và chất thay thế hormone sinh dục nữ.
Vận động: những hoạt động thể lực hay bài tập thể dục đột ngột, những bài tập thể dục liên tục kéo dài hơn 10 phút Ợ nóng về đêm.
Các dị ứng nguyên:
Hạt phấn hoa: phấn hoa của nhiều loại hoa, một số cỏ mùa hè và cây mùa xuân.
Nấm mốc: các bào tử bay, sản phẩm men trong bánh mì, bánh ngọt và nấm.
Tá dược: aspirin và các sản phẩm từ aspirin, đặc biệt là sự kết hợp của những thuốc dùng trong cảm lạnh thông thường.
Con ve nhỏ.
Thực phẩm: trứng, đậu phộng, lúa mì, cá, lúa mạch, đậu nành …
Phụ gia thực phẩm: thực phẩm lạnh, hoa quả khô, pho mat, nước ngọt, sô cô la, thực phẩm nhuộm màu, một số thực phẩm chế biến sẵn, kali meta bisukphite trong rượu, bia …
Thức ăn thừa sau hơn 1 ngày.
Nhựa: protein của cây dùng trong sản xuất nhiều loại vật dụng như găng tay…
Nguyên nhân hay tác nhân:
Những tác nhân này là nguyên nhân gây ra hen suyễn vì chúng gây ra viêm nhiễm đường hô hấp và sự đáp ứng quá mạnh của đường dẫn khí. Những triệu chứng gây ra bởi tác nhân thường kéo dài, trì trệ và khó đảo ngược hơn là những yếu tố nguy cơ. Tác nhân phổ biến nhất là dị ứng nguyên và nhiễm trùng hô hấp do vi rút. Dị ứng nguyên là những chất gây ra các phản ứng dị ứng trong cơ thể. Những phản ứng dị ứng trong phổi đóng vai trò chủ động trong việc gây ra hen suyễn. Hơn 75% trẻ bị hen suyễn bị dị ứng. Dường như chúng phát triển hơn những điều kiện dị ứng như chàm bội nhiễm hay cảm lạnh thông thường. Chàm bội nhiễm là một bệnh về da tạo ra những mảng da khô và đóng vảy.
Hen suyễn kết hợp với dị ứng thường xảy ra trước tuổi 30 nhưng có khoảng ½ số người lớn trên 30 tuổi bị hen suyễn có dị ứng. Đôi khi dị ứng phát triển dần dần trong cơ thể trong nhiều năm. Khi chúng phát triển đủ mạnh, các triệu chứng hen suyễn phát triển. Một số người bị dị ứng khi họ chuyển đổi công việc hay chuyển vùng địa lý.
Điều quan trọng nên nhớ là không phải bất cứ ai bị hen suyễn thì đều bị dị ứng. Giải thích lý do này thì không rõ ràng. Tuy nhiên, phong cách sống, điều kiện sống và môi trường làm việc có thể ảnh hưởng đến những phản ứng hóa học gây ra dị ứng và hen suyễn.
Dị ứng thường có ảnh hưởng đến nhiều thành viên trong cùng gia đình. Mặc dù không bị dị ứng di truyền nhưng nhiều người có thể có xu hướng bị dị ứng. Yếu tố môi trường đóng một vai trò rất quan trọng trong việc gây ra dị ứng và hen suyễn |
