Tiến triển tự nhiên của bệnh được hiểu tương đối cặn kẽ. Tuy nhiên, những biến đổi sớm tại đáy mắt và những tổn thương ban đầu về sinh hóa và cấu trúc vẫn còn chưa được biết một cách thấu đáo.

Giảm thị lực là dấu hiệu muộn của bệnh võng mạc đái tháo đường. Nói chung, nó thường xuất hiện sau nhiều năm mắc bệnh đái tháo đường. Tuy nhiên, nó có thể xuất hiện sớm ở một số người bệnh. Thậm chí, đôi khi những triệu chứng ở mắt là dấu hiệu đầu tiên giúp phát hiện bệnh đái tháo đường.

Khoảng 25% người trẻ mắc bệnh đái tháo đường đã xuất hiện bệnh võng mạc đái tháo đường sau khoảng 10 năm mắc bệnh, nhưng bệnh võng mạc đái tháo đường ở người lớn tuổi lại hay xuất hiện biến chứng sớm hơn.

Tóm lại, tiến triển tự nhiên của bệnh võng mạc đái tháo đường là gây giảm thị lực