Con mắt cận thị có công suất khúc xạ quá mức, nên đưa hình ảnh của một vật ở xa khư trú ra phía trước võng mạc. Vì con mắt cận thị không có cách nào giảm bớt lực khúc xạ quá mức này, nên người bị cận thị không thể có cách nào nhìn rõ những vật xa.

Các biểu hiện của tật cận thị:

Triệu chứng duy nhất của cận thị là không thể nhìn rõ các vật ở xa mà không cần đến kính.

Thường cận thị chỉ trở nên rõ rệt khi trẻ bắt đầu đi học và dần tiến triển tới mức phải thay kính, 1 hoặc 2 năm mỗi lần. Sau tuổi thành niên khi trẻ ngừng phát triển, cận thị thường tương đối ổn định. Việc đeo hoặc không đeo kính cận, không ảnh hưởng gì đến tốc độ phát triển của cận thị.

 Khoảng 1% số người cận thị sẽ có tiến triển với những thoái hóa nặng của võng mạc, có thể dẫn đến bong võng mạc hoặc thoái hóa hoàng điểm. Loại cận thị này không phụ thuộc vào độ cao của kính cận phải đeo, mà phụ thuộc vào hình ảnh khi soi đáy mắt do bác sĩ mắt tiến hành. Nhãn cầu bị kéo dài ra như hình quả trứng, nên khi soi đáy mắt phải dùng số kính trừ cao hơn để nhìn rõ phía sau và dùng kính trừ nhẹ hơn để nhìn rõ vùng chu biên. Ở giai đoạn sớm, có thể thấy võng mạc bị mỏng đi, để lộ sắc tố hắc mạc màu vàng xám và các mạch máu hắc mạc phía sau. Vùng gai thị, hoàng điểm, chu biên võng mạc là những vùng thoái hóa nặng hơn cả. “Liềm cận thị” là vùng hắc võng mạc để lộ củng mạc màu trắng, thường xuất hiện bên cạnh gai thị về phía thái dương. Thoái hóa vùng hoàng điểm có thể cho vùng này có màu đen thẫm hoặc đỏ sẫm do sắc tố. Các thoái hóa dạng mang hoặc teo vùng chu biên võng mạc cùng với hóa lỏng dịch kính làm cho những mắt này rất dễ bị võng mạc là một biến chứng nguy hiểm có thể dẫn đến mù lòa