Gan nhiễm mỡ là chỉ hiện tượng tích tụ mỡ trong tế bào gan do các nguyên nhân gây nên, là một hiện tượng lâm sàng thường gặp. Bình thường gan chỉ có khoảng 5% trọng lượng ướt của mỡ ở trong, khi gan tích tụ mỡ thì hàm lượng mỡ ở trong gan có thể cao tới 40 – 50% trọng lượng của gan.

Cũng như đầu tiên khi nói đến công năng của gan chúng tôi đã nêu lên là sự chuyển hoá chất mỡ của gan có quan hệ rất mật thiết, gan nhiễm mỡ là do giữa sự hợp thành và phân tiết triglyceride không cân bằng gây nên. Nguyên nhân gây nên sự không cân bằng này có nhiều mặt, trong đại đa số trường hợp là do nguyên nhân của bản thân gan, có một số ít là do nguyên nhân ở ngoài gan. Căn cứ vào các báo cáo khoa học cũng như trên thực tế lâm sàng, cho thấy có rất nhiều nhân tố có thể gây nên gan nhiễm mỡ, sau đây xin giới thiệu sơ qua một chút về những nhân tố này:

1/ Uống rượu: uống rượu thường xuyên là nguyên nhân gây bệnh gan nhiễm mỡ thường xuyên gặp nhất. Mỡ tích tụ tồn trong gan chủ yếu là triglycerde. Phần lớn các  báo cáo khoa học đều nêu lên mức độ gan nhiễm mỡ thực ra không có quan hệ với mức độ nghiện rượu. Sau khi uống rượu, chất ethanol chủ yếu được tiến hành chuyển hoá ở trong gan, chỉ có lượng nhỏ là do thận và phổi thảy ra. Ethanol khi chuyển hoá ở trong gan cần có NAD chuyển biến thành NADH là cho NAD giảm thiểu màNADH tăng thêm. Như vậy đã ức chế sự ôxy hoá acid béo trong quá tình chuyển hoá chất mỡ ở trong tế bào gan. Nhưng do vì chất đi trước khi tổng hợp được trigluceride là acid béo, từ đó làm cho mỡ tích tụ lại hình thành gan nhiễm mỡ.

2/ Dinh dưỡng:

Thiếu protein là nguyên nhân quan trọng gây nên gan nhiễm mỡ. Sự không cân đối hàm lượng của aminoacid trong thức ăn cũng là nguyên nhân sinh ra gan nhiễm mỡ. Nói chung sự thay đổi này là có thể ngược lại, cùng với sự điều chỉnh về chế độ ăn uống thì mỡ trong gan sẽ rất nhanh giảm thiểu.

3/ Béo phì:

sự nhiễm mỡ vào gan ở độ nhẹ có thể thấy ở những bệnh nhân béo phì khoảng một nửa, tỷ lệ phát bệnh gan nhiễm mỡ ở ngưòi béo có độ nặng cao tới 61 – 94%. Sự tích tụ mỡ trong gan tỷ lệ thuận với thể trọng. Ngoài ra, những bệnh nhân béo phì thường dùng những thức ăn thấp protein, cao hợp chất đường, làm cho mất cân ab82ng giữa protein và nhiệtlượng trong các bữa ăn, cũng có thể tăng nặng thêm sự phát sinh gan nhiễm mỡ. Nói chung sau khi thể trọng của người béo phì được khống chế, sự nhiễm mỡ vào gan cũng giảm thiểu hoặc hết. Ngược lại, thể trọng tiếp tục tăng thêm thì gan nhiễm mỡ sẽ tăng nặng thêm.

4/ Bệnh tiểu đường:

Tỷ lệ phát sinh gan nhiễm mỡ ở người bệnh tiểu đường là 21 – 78% bình quân là 50%. Cơ chế phát sinh gan nhiễm mỡ ở người bệnh tiểu đường có sự khác thường tuỳ theo loại bệnh. Nói chung, rong những người bệnh tiểu đường loại II (tức bệnh tiểu đường loại không phải ỷ lại insulin) do vì thiếu insilin, làm cho sự chuyển hoá phân giải chất mỡ tăng thêm, sự hợp thành chất lipoprotein giảm thiểu, từ đó sản sinh ra bệnh cao mỡ trong máu và gan nhiễm mỡ. Sau khi điều trịng bằng insulin có thể trở lại bình thường.

5/ Cortin:

Những người bệnh sự chuyển hoá hormone bị rối loạn hoặc sự tiếp thu lượng lớn cortin trong điều trị bệnh, thường có thể có kèm theo gan nhiễm mỡ từ độ trung bình đến độ nặng, nguyên nhân có thể là tổ chức mỡ chuyển dịch để trừ acid béo tăng thêm, dẫn đến gan nhiễm mỡ.

6/ Sự tổn thương do thuốc, do chất độc gây nên:

Có một số thuốc hoặc chất độc có thể gây nên gan nhiễm mỡ, cơ chế phát bệnh của nó phần lớn là ức chế sự hợp thành chất protein trong gan, hoặc hạ thấp tỷ lệ ôxy hoá acid béo trong gan, làm choprotein trong gan giảm thiểu, triglyceride tăng nhiều lên hình thành gan nhiễm mỡ. Thuốc thường gặp nhất gây nên gan nhiễm mỡ là Tetracerline. Ngoài ra còn có nhiều loại thuốc khác cũng có thể gây nên những biến đổi tương tự, ở đây không nêu ra. Chất độc thường gặp nhất là chì, bạc, mercury, thạch tín…

7/ Có thai:

Ở thời kỳ cuối mang thai ( 36 – 40 tuần) có thể phát sinh gan nhiễm mỡ, bệnh tình nghiêm trọng, tiến triển bệnh tình về sau không tốt, cơ chế sinh bệnh này còn chưa thật biết rõ.

Sau khi bị gan nhiễm mỡ có những biểu hiện lâm sàng gì? thường gặp nhất là gan sưng to, có thể xuất hiện ở vùng gan thấy khó chịu, đau, có các nốt ruồi chằng chịt như mạng nhện… cũng có một số ít bệnh nhân do đó mà chuyển bếin thành xơ cứng gan và xuất hiện hàng loạt các triệu chứng xơ cứng gan, một số ca bệnh có thể xuất hiện tỳ sưng to