Trước hết chúng ta phải hiểu môi trường sinh thái là gì, sau đó chúng ta cần biết thêm thế nào là mất cân bằng sinh thái. Là vì cả hai phạm trù này đều liên quan đến tiểu khí hậu và qui luật sinh trưởng, phát triển của sinh vật nói chung và gà nói riêng. Với góc độ tổng quan: Môi trường sinh thái là sự cân bằng sinh học của động thực vật trong một vùng địa dư, địa lý nhất định theo quy luật đấu tranh sinh tồn và chọn lọc tự nhiên một cách nghiêm ngặt và chặt chẽ. Con người đang tìm mọi cách khai thác triệt để tài nguyên thiên nhiên có lợi phục vụ lợi ích trước mắt và vì lẽ đó nhiều khi đã phát vỡ sự cân bằng sinh học ấy gây hậu quả nghiêm trọng, lâu dài không những cho chính vùng sinh thái đó mà còn gây hại cho cả những vùng sinh thái lân cận.
Trong chăn nuôi gà công nghiệp các thành tựu khoa học ngày nay đã tạo ra nhiều giống gà với năng suất rất cao mà ta thường gọi là siêu thịt hoặc siêu trứng. Nhưng để đạt được các tiêu chuẩn của siêu thịt hoặc siêu trứng, việc chăm sóc và nuôi dưỡng phải tuân thủ đúng các yêu cầu điều kiện riêng đảm bảo cho sinh trưởng và phát triển của cơ thể đạt mức độ siêu thịt hoặc siêu trứng. Những điều kiện cần và đủ cho mục đích đó là thức ăn, nước uống, không khí, độ ẩm, nhiệt độ và ánh sáng trong chuồng nuôi; cách cho gà ăn, phòng bệnh, vệ sinh trong và ngoài chuồng nuôi phải đảm bảo các thông số kỹ thuật
Môi trường trong chăn nuôi gà công nghiệp bao gồm các vấn đề: Môi trường xung quanh và môi trường trong chuồng. Môi trường xung quanh chuồng là tất cả những đất đai, ao hồ, sông ngòi, cây cỏ, không khí (là vùng địa lý với động thực vật có sẵn mà chuồng gà được xây cất trong đó). Nơi cần xây chuồng để nuôi gà công nghiệp nên cách xa khu dân cư, phải là nơi khô ráo thoáng đãng. Chuồng nuôi gà phải cách xa khu chăn nuôi các động vật khác. Trong tình hình hiện nay các tư nhân nuôi gà bọc phát thường hay tận dụng đất, nhà và nuôi ngày tại gia đình, đây là điều bất lợi cho chăn nuôi gà mang tính sản xuất hàng hoá. Vì thế môi trường xung quanh chuồng thường có động vật khác như lợn, mèo, trâu, bò, dê, cừu, chó, ngựa, chim bồ câu, ngỗng ngan, đó là chưa kể đến các loài động vật khác. Các động vật nêu trên và con người nhiều khi trở thành vật trung gian truyền bệnh cho đàn gà, ảnh hưởng đến năng suất chăn nuôi.
Môi trường tiểu khí hậu trong chuồng gà bao gồm: Ánh sáng, độ ẩm, nhiệt độ, vệ sinh chuồng, không khí, gió… Tất cả những vấn đề trên đều đã được nghiên cứu tỷ mỷ và các nhà khoa học đã thống nhất đưa ra các thông số kỹ thuật chuẩn, phù hợp cho quá trình sinh trưởng và phát triển của gà.
Về nhiệt độ: Gà mới nở một hai ba ngày đầu phải nuôi ở 35 – 370C và giảm dần một cách từ từ cho đến 320C lúc gà đạt một tuần tuổi, 280C lúc gà đạt 12 – 14 tuần tuổi và thấp nhất là 200C lúc gà đạt 21 ngày tuổi, sau 30 ngày nhiệt độ phù hợp nhất là từ 20 - 220C. Nếu nhiệt độ trong chuồng nuôi không đạt được như đã nêu trên, lòng đỏ tiêu chậm, gà kém ăn chậm lớn. Nếu thiếu nhiệt quá, gà bị ỉa chảy, thậm chí chết vì rét, giảm số đầu con, nhiều gà còi cọc và năng suất chăn nuôi thấp
Về độ ẩm: Nếu quan sát gà ta (gà nội) nuôi theo lối quảng canh; chúng ta thấy khi đêm về gà tìm chỗ cao ráo để đậu và ngủ đêm. Như vậy rõ ràng gà không chịu sống nơi ẩm thấp, thích nơi cao ráo thoáng mát. Vì thế chuồng phải xây cao, thoát nước nhanh, mái che rộng để mưa không hắt vào được, chất độn chuồng phải khô, trong quá trình thao tác khi cho gà ăn uống phải chú ý tránh đổ nước ra nền chuồng, máng ăn, phải để xa nơi máng uống, máng uống không được rò rỉ nước ra chuồng, vì lý do nào đó mà chuồng ướt, chất độn ướt phải khẩn trương khắc phục ngay. Nếu để chuồng ẩm, phân và các chất thải khác sẽ nhanh chóng phân huỷ, tạo ra nhiều chất độc, khí độc, nấm mốc… gây cho gà nhiều bệnh về đường hô hấp và rối loạn tiêu hoá thậm chí bệnh trở thành dịch.
Độ ẩm trong chuồng gà tốt nhất là từ 65 – 70% tức là mùa đông ở miền Bắc là mùa nuôi gà thuận lợi nhất (nếu chúng ta đảm bảo được yêu cầu về nhiệt độ). Mùa xuân và mùa hè ở miền Bắc do mưa phùn dai dẳng nên độ ẩm thường rất cao, thậm chí đạt mức độ tuyệt đối và kéo dài trong nhiều ngày hết sức bất lợi cho chăn nuôi gà công nghiệp. Nuôi gà trong mùa này thường hay bị các bệnh về đường hô hấp và đường tiêu hoá.
Về không khí trong chuồng và gió: Không khí xung quanh gồm Ôxy, Nitơ, Cacbon và Hydro hợp lại theo tỷ lệ tự nhiên phù hợp cho muôn loài động vật tồn tại và phát triển. Trong chuồng gà phải tạo và giữ được không khí thoáng mát bình thường. Vì sao vậy? Bởi vì gà ăn, ỉa tại một nơi, nếu chất độn chuồng không có khả năng hút nước, chuồng trại bị ẩm thấp, thiếu thông thoáng thì phân gà vốn chứa nhiều axit uric và vi khuẩn cộng với cám rơi vãi cùng độ ẩm trong chuồng cao sẽ nhanh chóng tác dụng hóa học với nhau tạo ra nhiều khí độc như amoniac (NH3), Oxit lưu huỳnh (SO2), cacbonic (CO2) thậm chí cả axist sianhydric (HCN) gây nên viêm mắt, viêm mũi, viêm phổi và sức đề kháng của gà bị giảm, làm cho gà dễ bị mắc hàng loạt bệnh khác. Nhiều người chăn gà cũng ý thức được sự cần thiết thông thoáng của không khí nên đã đem quạt mở hết tốc độ xả gió trực tiếp vào đàn gà. Họ làm như vậy tưởng là gà sẽ được mát mẻ, không khí bẩn ngột ngạt sẽ được thay bằng không khí trong lành. Nhưng việc làm trên lại phản tác dụng. Tốc độ gió trong chuồng gà nếu quá 8m/giây sẽ ảnh hưởng xấu đến tình trạng sức khoẻ của gà. Gió lùa càng nguy hiểm sẽ gây mất nhiệt đột ngột làm cho gà sẽ bị ốm. Vì thế lại một lần nữa chúng tôi muốn nhấn mạnh: Chuồng gà phải ấm về mùa đông, mát về mùa hè, thoáng nhưng lại không có nghĩa là chuồng trống trải gió lùa thường xuyên. Để tránh gió lùa ra phải luôn luôn che đậy ba phía, chỉ nên mở một phía. Nếu dùng quạt thì quạt phải cao ít nhất là 0.8m trên đàn gà và hướng gió quạt thổi chỉ được phép thổi ngang hoặc hắt lên phía mái chứ không được thổi trực tiếp vào con gà.
Tóm lại để đảm bảo khí hậu trong chuồng nuôi gà công nghiệp theo các chỉ tiêu quy định chúng ta phải bắt đầu từ khâu xây dựng chuồng trại (địa điểm, hướng chuồng…) chất độn, mật độ gà/m2, ánh sáng, nhiệt độ, không khí đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật phù hợp cho sự phát triển bình thường của cơ thể gà |
