Thực tế sau nhiều năm theo dõi liên tục một cách có hệ thống từ năm 1983 – 2002, TS Lê Văn Năm thấy rằng:
Vào những năm đầu của thập kỷ 90 của thế kỷ trước (1990 – 1993), bệnh Gumboro đã xuất hiện ồ ạt gây nhiều thiệt hại về kinh tế cho nhiều cơ sở chăn nuôi. Cũng như thời gian này, các loại vacxin Gumboro nhập ngoại được bắt đầu sử dụng phổ biến ở nước ta và góp phần kịp thời ngăn chặn được bệnh. Thế nhưng ở miền Bắc chỉ vài năm sau (1994 – 1996) và miền Nam (1995 – 1998) các nhà chăn nuôi lại đồng loạt lên tiếng cảnh báo: Họ đã dùng vacxin Gumboro 2 – 3 lần mà bệnh vẫn nổ ra. Có những chuyên gia thú y cho rằng: đó là một loại bệnh mới khác với bệnh Gumboro, mặc dù họ thừa nhận các triệu chứng lâm sàn, bệnh tích mổ khám ở những gà đã dùng vacxin Gumboro 2 – 3 lần không khác gì những bệnh tích, triệu chứng biểu hiện ở những đàn chưa dùng vacxin lần nào.
Virut gây bệnh Gumboro 2 Tup 1 cho gà và 1 cho gà Tây, khi có bệnh, Virut lan truyền qua nhiều đàn, nhiều đời gà, chúng sẽ tăng dần độc lực lên, chúng có thể gây chết tới 80 – 100% gà bệnh. Vì thế những vacxin chứa chủng virut có độc lực kém sẽ không đủ sức để ngăn chặn hoặc tiêu diệt các virut cường độ mạnh hơn, nên bệnh vẫn nổ ra sau khi dùng vacxin, thậm chí dùng tới 2 – 3 lần trên cùng một đàn gà.
Cũng rất may ngay sau đó không lâu, từ năm 1998 đến nay các nhà sản xuất vacxin đã nhanh chóng đưa vào nước ta những lọai vacxin chứa virút vacxin có độc lực trung bình như Gumboro CT của Pháp, Gumboro A của Indonesia, D78 của Hà Lan… thậm chí còn có cả những vacxin chứa virut mạnh như: Gumboro A của Indonesia, D78 của Hà Lan... Các loại vacxin trên đã giúp ngành chăn nuôi gà tập trung theo lối sản xuất hàng hóa được đứng vững
Nhưng muốn để không có bệnh xảy ra ngoài việc lựa chọn vacxin phù hợp, người chăn nuôi và các chuyên gia thú y cần phải biết hiệu quả phòng ngừa bệnh Gumboro riêng và các bệnh khác nói chung còn phụ thuộc vào rất nhiều các yếu tố khác như:
Quá trình bảo quản, lưu thông vacxin tới người tiêu dùng.
Quá trình sử dụng (dung môi pha, nước pha, độ sạch của máng uống và nguồn nước uống…)
Cách sử dụng vacxin phải theo đúng chỉ dẫn, hướng dẫn.
Thời gian (chương trình) sử dụng phải dựa vào hàm lượng kháng thể thụ động trung hòa của gà con mới nở, tính chất dịch tễ tại cơ sở chăn nuôi đặc biệt là chủng virut vacxin cần sử dụng.
Tóm lại;
+ Sau khi đàn gà đã được tiêm phòng vacxin chống bệnh Gumboro, bệnh vẫn có thể xảy ra do virut vacxin yếu trừ các loại vacxin như Gum A và 228E.
+ Triệu chứng, bệnh tích Gumboro ở những đàn gà đã dùng vacxin phòng bệnh không có gì khác so với triệu chứng bệnh tích ở những đàn chưa dùng vacxin nhưng có thể thấy các mức độ khác nhau.
+ Những cơ sở chăn nuôi đã có bệnh thì cần phải dùng vacxin D78 của Hà Lan, Gumboral CT của Pháp hoặc Gumboro B của Indonesia.
+ Những cơ sở chăn nuôi bệnh Gumboro thường xuyên xảy ra thì phải dùng một trong các loại vacxin như Gumboro A của Indonesia hoặc 228E của Hà Lan. Không những hiện tại mà trong tương lai gần chỉ có các loại vacxin chứa chủng virut vacxin mạnh mới đảm bảo khả năng phòng bệnh. |
