Mổ khám bệnh hen gà chúng ta cần quan tâm đặc biệt đến các cơ quan đường hô hấp. Các kết quả nghiên cứu đã khẳng định: Viêm niêm mạc đường hô hấp là bệnh tích đặc trưng:
- Khí quản 97%.
- Thanh quản 82%.
- Túi khí 41%.
- Xoang mũi 40 – 42%
- Phổi 13%.
Khi bệnh mới phát ra niêm mạc đường hô hấp bị phù nề và bị dịch nhầy bao phủ, túi khí đục và cũng được phủ một lớp dịch nhầy trong suốt.
Sau từ 5 – 7 ngày (tức là bệnh bắt đầu nặng dần) thì niêm mạc đường hô hấp, kể cả túi khí bị phủ một lớp nhầy trắng, nhão dễ nát như mủ mà ta thường gọi là lớp Fibrin. Thành túi khí bị dầy lên và lớp fibrin có chỗ đóng thành cục như đậu phụ, khô và dễ nát. Khi bị bội nhiễm bởi E. Coli thành bệnh ghép CCRD thì lớp fibrin có thể gây viêm dính lên cả màng gan, màng tim, và màng treo ruột. Niêm mạc mũi, xoang mũi, xoang mắt thấy có những nốt sần trắng do tăng sinh của tế bào Lympho
Nếu bệnh hen gà ghép với Newcastle thì thấy thân gà gầy, ướt, lỗ huyệt bẩn có nhiều phân xanh trắng bám dính, thịt thâm mào, tái tím, diều đầy hơi, xuất huyết niêm mạc dạ dày tuyến (ở đỉnh ống tuyến). Viêm xuất huyết nặng, thậm chí viêm hoại tử cả đường ruột, xuất huyết van hồi mạnh tràng và niêm mạc hậu môn là bệnh tích điển hình của Newcastle. Gà bị hen tuy chết rải rác nhưng ngày nào cũng có gà chết và có xu hướng tăng cao là đặc điểm nổi bật của CRD ghép Niu – cat – xơn.
Khi hen gà bị ghép với các bệnh khác như phó thương hàn, bạch lỵ, Marek, Cầu trùng… thì xem trong sách hướng dẫn điều trị bệnh ghép ở gà của Lê – Văn – Năm – NXB Nông nghiệp 1999 |
