Rất nhiều người cho rằng quả to thì hạt nhỏ; cũng có người cho rằng hạt nằm trong quả. Thực ra phân biệt quả và hạt như vậy đều không khoa học cả
Vậy, suy cho cùng quả và hạt có gì khác nhau? Muốn làm rõ vấn đề này cần phải xem xét quá trình hình thành của quả và hạt
Thực vật phát triển đến một giai đoạn nhất định sẽ phải thụ phấn thụ tinh để duy trì nòi giống cho đời sau. Sau khi hoa nhuỵ cái thụ tinh, các bộ phận hoa thay đổi rõ rệt, đài hoa và tán hoa khô héo đi, ngay cả đầu cuống của nhuỵ cái và nhị đực cũng héo đi, chỉ còn một bộ phận tồn tại, noãn trong phần này phát dục trở thành hạt. Đồng thời, bộ phận chứa noãn cũng phát triển thành quả 
Quả có thể phân thành 2 loại là quả thật và quả giả.quả thật là do bộ phận của nhuỵ cái tạo nên, ví dụ như quả đào, quả mai, quả mận, quả hạnh... Phía ngoài những vỏ này là một lớp vỏ mỏng, phần thịt quả dày, nhiều nước gọi là vỏ quả giữa, nhân cứng gọi là vỏ quả trong, nhân trong nhân mới gọi là hạt. Quả giả là do cánh hoa, đài hoa của nhị đực tạo nên. Phần thịt quả dày của táo và lê chính là do đài hoa và nhị đực tạo nên, phần ăn được chủ yếu là đài hoa; còn ở phía quả thực thì lại là những hạt nhỏ, cứng được phân bố trên đài hoa, được gọi là quả gầy nhỏ. Loại quả do rất nhiều quả nhỏ tập trung ở trên đài hoa còn được gọi là quả tụ hợp, như cây thảo mai, liên phùng hay ngọc lan. Nếu quả do toàn bộ sự sắp xếp trên cuống hoa phát dục mà ra thì gọi là quả cự hoa, như quả dâu, quả thông hoa, quả dứa...
trong cuộc sống hằng ngày, còn có nhiều loại quả và hạt dễ làm ta lẫn lộn; rất nhiều người cho rằng hướng dương là hạt, thực ra không hẳn như vậy, phần mà ta ăn được mới là hạt còn phần vỏ bỏ đi mới là quả, những cây khác như lúa mạch ngô, thông thường thường được gọi là hạt này đều là do một bộ phận gọi là “tử phòng” sinh ra, thực sự là một loại quả, các nhà thực vật học gọi là quả một hạt. Loại quả này do vỏ quả và vỏ hạt hợp lại làm một khó tách rời nhau, cho nên người ta gọi là hạt. Ví như quả ngân hạnh vừa mềm lại vừa thơm, tên thường gọi là quả trắng lại thực sự là một loại hạt, vì nó do đài phôi phân hoá ra mà thành
Điều thú vị là, có một số quả cây lại không có hạt, như chuối tiêu, nho không hạt, dưa hấu, na không hạt. Trong những loại quả trên, việc chúng không có hạt là do con người can thiệp và xử lý bằng thuốc tạo nên. Nhưng cũng có loài có quả chỉ có hạt, như loài thông tuyết, thông lá kim, cây tùng... Chúng thuộc họ thực vật hạt trần, mà đa số thực vật họ này noãn của chúng không có đài bao bọc, nên không thể thành quả được, hạt đành phải phơi trần trụi ra ngoài nên mới có tên như vậy
Do vậy phân biệt hạt và quả, trước tiên phải xem xét chúng được trưởng thành từ bộ phận nào của hoa mà ra |
