Mùa hè là mùa dưa hấu chín. Dưa được chở đi bán khắp các chợ. Nhưng có một điều thú vị là, trong quá trình vận chuyển, ngay cả khi dưa bị giập vỡ, nhưng hạt dưa vẫn không bao giờ nảy mầm trong quả cả. Còn những loại cây khác, ví dụ như cây cải dầu chẳng hạn, nếu sau khi thu hoạch mà hạt cải dầu gặp được nhiệt độ và độ ẩm thích hợp sẽ phá vỡ vỏ mà nảy mầm ngay. Vì sao lại như vậy?
Hoá ra là trong chất nước của quả dưa hấu có chứa một chất thuộc loại phênol rất nhiều, ức chế sự sinh trưởng của hạt gọi là axít cafêin và một loại axít khác. Chúng có khả năng thúc đẩy làm tăng hàm lượng dung môi axít indole b trong cây và biến thành axít indole b với lượng rất lớn. Chính loại axít này là một loại kích thích sinh trưởng của thực vật, chủ yếu là xúc tiến sự phân chia, kéo dài và gia tăng tế bào thực vật. Nhưng tác dụng của nó có liên quan chặt chẽ tới nồng độ của chất đó. Khi ở nồng độ thấp, thông thường là 100 x 1 x 10 -6 xấp xỉ 100 x 10 -6 sẽ thúc đẩy sinh trưởng; khi ở nồng độ cao, thường là 100 x 10 -6 xấp xỉ 150 x 10 -6 lại ức chế sự sinh sản; thậm chí giết chết cây đó. Đồng thời hai loại axít nói trên còn can dự vào sự chuyển hoá năng lượng trong cơ thể cây, sự sinh thành của atp, làm cho hạt quả khi nảy mầm không được cung cấp đầy đủ năng lượng cần thiết mà rơi vào trạng thái bị ức chế. Chỉ khi hạt dưa rời khỏi môi trường nước trong quả dưa và sau khi được rửa sạch bằng nước lã, loại trừ được những chất ức chế sự nảy mầm, hạt mới có thể nảy mầm bình thường được. Trước khi gieo hạt dưa hấu, bà con nông dân thường ngâm hạt trong nước lạnh độ 4 - 5 giờ, rồi xát cho sạch lớp chất nhầy ở ngoài hạt thỉ tỉ lệ nảy mầm mới cao
Ngoài dưa hấu ra, phần lớn các hạt của các loài dưa và cà chua đều có đặc tính này |