Trong quả dưa hấu chứa rất nhiều hạt, khi ăn ta thường phải nhằn ra. Ngày nay, người ta đã tạo được giống dưa không hạt (trên thực tế vẫn có hạt, chẳng qua hạt không phát triển mà thôi) vừa ngọt, vừa giòn lại chứa nhiều nước.

Đây chính là kết quả của việc nhận thức và cải tạo tự nhiên của con người. Trong giới tự nhiên, ngoài một phần rất lớn các loài cây ra hoa kết quả di truyền nòi giống cho đời sau ra, còn có một số loài cây tuy có quả nhưng lại không có hạt. Qua quan sát và nghiên cứu về chúng, người ta phát hiện ra chúng phần lớn thuộc giống thực vật tam bội thể. Cái gọi là tam bội thể chính là nhiễm sắc thể của các tế bào cơ thể (tế bào các cơ quan rễ, thân, lá) là bội số ba (tam bội) của tế bào sinh sản (tế bào giới tính, tế bào phấn hoa và trứng). Số lượng nhiễm sắc thể của các tế bào cơ thể thực vật thông thường chỉ là bội số hai (nhị thể) của tế bào sinh sản (số nhiễm sắc thể của tế bào sinh sản gọi là đơn bội) nên gọi là thực vật nhị bội thể. Những loài cây có số nhiễm sắc thể là là bội số chẳng (2, 4 chẳng hạn) mới sinh ra hạt. Dưa hấu thông thường thuộc loại này, có 22 nhiễm sắc thể phối hợp thành 11 đôi nên mới truyền giống lại cho đời sau được. Còn loại dưa không hạt thuộc loại tam bội thể, số nhiễm sắc thể của nó là 33, khi tế bào phân chia nhiễm sắc thể phân phối không ngang nhau được nên không thể “mang thai” được, vậy nên đại bộ phận quả không có hạt.

Trong điều kiện môi trường có thay đổi quá lớn, một số loài thực vật phát sinh đột biến có thể làm cho lượng nhiễm sắc thể gia tăng. Hiện nay người ta thường dùng một loại kiềm sinh vật gọi là dung dịch chất thu thuỷ tiên xử lý hạt giống để có thể tạo ra các loại thực vật đa bội thẻ.

Để có thể tạo ra giống dưa hấu tam bội thể, trước tiên người ta dùng dung dịch trên với nồng độ 0,01 % - 0,4 % để ngâm những hạt dưa bình thường hoặc bôi lên mầm cây của chúng đề có được những hạt hoặc cây dưa tứ bội thể. Dùng cây này làm cây mẹ để tạp giao với loài dưa nhị bội thể làm cây bố, như vậy sẽ cho ra đời cây dưa tam bội thể, từ cây này sẽ cho ra đời cây dưa hấu không hạt. Bời vì phấn hoa trên hoa đực của giống tam bội thể đã mất khả năng thụ phấn, cho nên bắt buộc phải dùng phấn hoa của cây dưa nhị bội thể để thụ phấn cho hoa cái của cây dưa tam bội thể mới có thể cho ra đời những quả dưa không hạt. Chính vì vậy nên chúng ta mới nhìn thấy trong ruộng dưa có cả hai loài này trồng lẫn nhau chính là nhằm mục đích như vậy.

Trước mắt, người ta đang nghiên cứu dùng phương pháp cấy mô để tiến hành sinh sản vô tính, trong tương lai, có thể cho ra đời số lượng lớn dưa hấu không hạt